Tres nomes e cinco capitais tivo na era contemporánea o concello de Val do Dubra. Foi Dubra, Buxán e logo Val do Dubra. En obras como o diccionario de Madoz ou o traballo «Os concellos galegos» de Xosé Fariña Jamardo aparecen datos de interese.
OS PRIMEIROS AXUNTAMENTOS CONSTITUCIONAIS
Nesta etapa houbo no que agora coñecemos como concello de Val do Dubra, e o seu término, un axuntamento constitucional, chamado Dubra, que era o nome da xurisdicción a que pertenecían as suas parroquias, formando parte do partido xudicial de Poulo, e que figura nos repartimentos que fai a entón única deputación de Galicia, nas suas relacións cos axuntamentos.
O axuntamento de Dubra, figura no repartimento que fai a entón deputación única de Galicia, sobre a quinta, do 7 de xullo de 1821, coa obriga de entregar 4 homes e trescuartos. Figura tamén no repartimento que fai de contribución territorial o 13 de setembro de 1821, coa cuota de 45.534 rs. 7ms.; e no da contribución de consumo, do 2 de outubro de 1821, coa cuota de 7.932 rs. 30 ms.
O axuntamento de Dubra, segue formando parte do partido xudicial de Poulo, cando a comenzos do 1822, se fai a división de Galicia en catro provincias, pasando a depender no orden contributivo da nova provincia da Coruña e a sua deputación e cal fai un novo repartimento de quintas, o día 27 de xullo de 1822, no que Dubra ten a obriga de entregar 2 homes e dous decimos; e no presuposto de gastos que abonan os axuntamentos da mesma deputación, que leva a data de 10 de decembro de 1822, no que Dubra, ten a cuota de 3.601 rs. 6ms.
A DIVISIÓN MUNICIPAL DO R.D. DE 23 DE XULLO DE 1835
O darse por rematados os proxectos de desenvolvemento do R.D. de 23 de xullo de 1835, o que agora é axuntamento de Val do Dubra, e que entón se chamaba Santiago de Buxán, como pertencente o partido xudicial de Ordes despois da reforma xudicial do 1834, o proxecto aparece publicado, no BOPCO, número 117 do 27 abril de 1836, pois a deputación provincial da Coruña quere a sua exposición para recibir as observacións que sobre o seu contido pudieran producirse, e no mesmo figura o axuntamento de Santiago de Buxán, coas doce parroquias que agora ten.
Unha vez pasado o periodo de observacións o proxecto foi levado a sesión da deputación do 6 de xuño de 1836, na cal e no correspondente a Santiago de Buxán, foi aprobado sen modificación alguna.
A publicación foi feita deseguida pola deputación provincial co obxecto de acadar a mais inmediata instalación dos novos axuntamentos, sendo publicada a do partido xudicial de Ordes no BOPCO, número 141 do 22 de xuño de 1836, en el figura o axuntamento de Santiago de Buxán, da forma literal seguinte
A CAPITAL MUNICIPAL DE VAL DO DUBRA
O Madoz di que a capital do axuntamento esta na freguesia de Buxán, Santiago, que entón era o nome do concello. No Carreras, que a capital esta no lugar de Bembribe, parroquia de Bembribe, e que últimamente foi capital a aldea de Nariño, freguesia de Niveiro, e que en Corredoira estivo tamén e no lugar de Casal. Como vemos as capitais foron moitas. Nariño no 1981, ten 116 habitantes na parroquia de Niveiro; Casal, con 52 habitantes en Arabexo; Corredoira estaba na parroquia de Bembibre, pero no 1981 non figura, o mesmo que Bembibre. E Faxón ou Fajón, como só era un casal debéu desaparecer. Non 1930 a capital é Bembibre, e a casa do concello foi inaugurada no 1958 cando xa se chama Val do Dubra.
ESCUDO E SELO DE VAL DO DUBRA
No 1993 non había constancia de que o concello de Val do Dubra, tivera recoñecido oficialmente o seu escudo heráldico municipal, pero o mesmo figuraba na fachada da sua casa do concello, e veno usando nos impresos oficiais e demais documentación; é que se parece moito ó que usaban no ano 1876, e que segundo o séu alcalde de entón Antonio Barco, toma a sua orixe e significación, na estrela coa Arca de Santiago, que é o patrono da parroquia.
En cumprimento dunha R.O. de Fomento de 30 de agosto de 1876, o Gobernador Civil da Coruña, remitéulle o Xefe do A.H.N. o 24 de setembro de 1877, as contestacións que lle tiñan dado os alcaldes da sua provincia, encol dos selos que usaran, ou viñan usando, é a sua historia.
O entón alcalde de Buxán, agora Val do Dubra, remítelle ó Gobernador a copia dos selos que se usaron e usan no municipio, non sendo posible presentar con eles unha maior claridade e esmero, debido o moito uso que teñen, e ademáis ser de pau, dous deles. Ditos selos dosque fai un pequeno comento son:
1º. Este e o selo que ven usando a alcaldia como primeiro dende a creación dos municipios, tomando a sua orixe e significación na estrela coa Arca de Santiago que é o patrono da parroquia de Buxán.
2º. Este é o do axto. dende igual tempo e propia significación.
3º Este selo foi feito pola revolución de setembro de 1868, e se usóu polos revolucionarios de entón, uns oito meses, quedando en desuso logo que se apoderaron dos anteriores.
4º O anterior selo data dende a creación dos Xulgados de paz, e ten as táboas da lei, a cuchilla, e a balanza da xusticia, e foi reformado fai un ano para o municipal, e se usa actualmente.
5º Este selo foi o primeiro do xulgado municipal, e sendo de pau, foi sustituido polo anterior de paz, hoxe municipal.
Aprobación en 2009
A Xunta de Galicia aproba en 2009 a aprobación do escudo do concello de Val do Dubra, que atendendo a un informe da comisión heráldica determinou a súa aprobación coas seguintes características:
“En campo de azur, sobre ondas de prata e azur un sarcófago de prata surmontado dun raio de luz superado dunha estrela de seis puntas da mesma cor. Ao timbre coroa real pechada”.
