Carme Toba Trillo vixiante de seguridade de profesión e etnógrafa de vocación, veciña de Añobres en Muxía presenta o seu libro «A cultura do mel na Costa da Morte», publicado por Saga, o vindeiro martes día 14 ás 20.00 horas na Casa da Cultura de Vimianzo.
Acompañarán á autora Rafael Quintía, presidente da Saga, e a secretaria, Ana Durán; Carlos E. Fernández, presidente de Apatrigal; e a alcaldesa, Mónica Rodríguez.
Carme Toba e as abellas na Costa da Morte
Carme Toba recolle a memoria do cultivo das abellas na comarca, tras visitar os restos de centos de albarizas e cortizos pateando montes e buscando datos. Empezou co traballo de investigación da toponimia na procura dos lugares onde houbo albarizas e contou coa inestimable axuda da súa tía, que gardaba o ritual deste oficio e sabía as vellas técnicas do traballo coas abellas.
Amante do mundo rural e das longas camiñatas na procura da nosa arquitectura popular foi dando con moitos informantes que lle foron aportando citas de colmeas e foi elaborando o mapa comarcal das conservadas e das desaparecidas ou en ruinas.
Matriculouse nun curso de antropoloxía e etnografía e foi o seu profesor, Rafael Quintía, presidente da Sociedade Antropolóxica Galega (Saga), unha fas persoas que lle dou ánimos para seguir investigando.
Albarizas na Costa da Morte
Recoñece a axuda imprescindible dos veciños e dos apicultores da zona, ou de expertos como o biólogo Martiño Nocellas e o investigador Rafael Lema, quen na súa obra «Costa da Morte, crónica marítima» (Galp 3) tiña recollido e transcrito cen parroquias do Catastro de Ensenada, en moitas delas coa mención das albarizas do século XVIII, entre outros artículos publicados neste xornal.
Carme Toba explica que se trata dunha cultura tradicional abandonada, xa que hoxe son outros os métodos e os tipos de produción, pero atopou unhas oitenta albarizas vellas, a maior parte en Vimianzo. Para ela a mellor de todas é a Albariza de Lucas. O libro vai apañando datos da historia e evolución da cría de abellas, do patrimonio material e inmaterial que vira arredor, as anécdotas e curiosidades que contan os criadores, e sobre todo no estudo da abellarizas, cortizas e lacenas da Costa da Morte.
A etnógrafa tamén tratou dos oficios, entre eles o de cereiro, utensilios vinculados aos apiarios, os produtos obtidos (mel, cera, propóleo, xalea real…) e os seus «usos curativos para procesos catarrais, dermatitis, queimaduras ou para curar empachos das vacas».
Carme Toba vai ser así a protagonista dos actos da semana do patrimonio da Asociación para a Defensa do Patrimonio Cultural Galego, sendo tamén un dos once socios fundadores da entidade e vogal da xunta directiva. A etnógrafa foi invitada as xornadas de maio do ecomuseo da casa das abellas de Abegondo a presentar a obra.
