O 4 de xaneiro de 1872 nacía en Varilongo-Santa Sabiña, no concello de Santa Comba un dos persoeiros máis ilustres desta comarca, José Baña Pose «Pepe de Xan Baña«. Cúmprense 150 anos do seu nacemento e polo tanto queremos adicarlle esta lembranza.
Para o escritor Rafael Lema, Pepe de Xan Baña formou parte «dunha diáspora reivindicativa dos dereitos dos galegos en Cuba pero tamén da necesidade da instrución na terra».
Sobre a obra, Lema pensa que o xalleiro renunciou «un pouco á parte literaria para buscar o achegamento ós seus», optando por unha prosa e unha lírica popular para conectar mellor coa xente do pobo.
Pepe de Xan Baña era un activista cultural. Creador, xornalista, mestre, secretario de Curros Enríquez, colaborador de ilustres galeguistas e ata delegado do Sindicato Católico cubano «para levar a cabo en Santa Comba unha campaña pública de acción social, política e instrucción modernas por medio de conferencias libres.
Este pasado ano o Consello da Cultura Galega incorporaba un libro seu á colección «Clásicos da Emigración». Falamos dunha edición facsimilar de «Vindicación. Vida e milagros de Pepe de Xan Baña».Todas as iniciativas que sirvan para divulgar a obra de Pepe de Xan Baña son excelentes noticias.
Onde naceu Pepe de Xan Baña …
TEXTO E FOTOS- XOSÉ MANUEL LEMA